Thee: oorsprong en soorten

De oorsprong van thee

China is de bakermat van de theecultuur. Volgens de overlevering is de mythische Chinese keizer Shen Nung de grote ontdekker. Toen hij in het bos een ketel water kookte, dwarrelden toevallig enkele blaadjes van een wilde struik in het water. De keizer vond de geur en de smaak van het gekookte water met de blaadjes heerlijk: zo zou ca. 5000 jaar geleden de eerste thee zijn ontstaan.

Die wilde struik kennen wij nu als Camellia sinensis (d.w.z. de Chinese theestruik). Alle theesoorten zijn afkomstig van deze groenblijvende struik. Tegenwoordig wordt thee in heel veel landen met een (sub-)tropisch en vochtig klimaat geteeld; de bekendste ‘theelanden’ zijn China, India, Japan en Sri Lanka.

Wist je dat...

  • Als een theestruik vier jaar oud is, kan er voor het eerst worden geoogst. Voor de meest verfijnde theesoorten plukt men alleen de bladknop met de bovenste tere jonge blaadjes. Voor theeën met een wat robuustere smaak worden ook volgroeide blaadjes gebruikt.
  • De verschillende theesoorten zijn het resultaat van verschillen in klimaat, grondsoort en ligging (met name de hoogte) van de plantage. Daarnaast hebben ook het oogstseizoen en de manier van plukken, bewerken en verpakken een belangrijke invloed op de uiteindelijke kleur, smaak en geur.
  • Er is nu ook een boek over thee! In Theegeheimen nemen we je mee op reis. Naar China, waar thee oorspronkelijk vandaan komt. We laten zien welke lange tocht een theeblaadje aflegt voordat het in jouw kopje terecht komt. Laat je met Theegeheimen inspireren door de veelzijdigheid van thee, de verschillende smaken en ga aan de slag met de recepten uit het boek.

Hoe ontstaat thee?

Om er thee van te kunnen zetten, moeten theeblaadjes na de pluk een aantal stappen ondergaan. We lichten er hieronder kort een aantal uit:

  • Verwelken
    De theeblaadjes worden op lange tafels uitgespreid. Er wordt lucht doorheen geblazen waardoor vocht uit de blaadjes verdampt. Dit zorgt ook voor nieuwe aroma's.
  • Kneuzen of ‘rollen’
    Dit is nodig om te zorgen dat theeblaadjes in heet water hun kleur en smaak relatief snel afgeven. Bij het kneuzen breken de cellen in het blad. Het vocht hecht zich aan de buitenkant en geeft geur, kleur en smaak af. Het is een precies werkje, de theemaker controleert de blaadjes regelmatig tot de geur naar wens is.
  • Oxidatie en verhitten
    Vervolgens worden de theeblaadjes blootgesteld aan zuurstof (oxidatie): zo krijgen Zwarte thee en Oolong hun donkere kleur. Het oxideren geeft de blaadjes bovendien een zoet, honingachtig aroma. Voor het maken van groene thee wil je juist geen oxidatie: de blaadjes moeten groen blijven. Om bruin worden te voorkomen, worden ze direct na het plukken verhit.
  • Drogen
    Om thee houdbaar te maken, moet het meeste vocht eruit. Het drogen gebeurt in grote ovens, in de zon of in een wok. Ook dit luistert nauw, uiteindelijk wil je maximaal 3-4 % vocht overhouden.
  • Sorteren
    Vanuit de droogoven verhuizen de theeblaadjes naar een sorteerband met verschillende zeven. De grootste blaadjes leveren de beste prijs op, de kleinere stukjes gaan meestal in theezakjes.

Verschillende smaken thee

Er zijn nog meer stappen in het proces van het maken van thee, die uiteindelijk ook zorgen voor de verschillende smaken en soorten thee. Zo krijgt jasmijnthee haar heerlijk bloemige geur door er jasmijnbloemen op te leggen. Sommige theesoorten worden fijngehakt, om tot een intense smaak te komen – voor Masala chai bijvoorbeeld. Daarnaast kan men thee roosteren, zoals met oolong gebeurt. Kort of juist lang roosteren heeft grote invloed op de smaak van de thee. Je kunt thee ook roken, voor de bekende Lapsang Souchong. We lichten alle stappen verder toe in het boek Theegeheimen.

Bekijk hier alle thee soorten van Dille & Kamille >

Theïne

Alle ‘echte’ thee, d.w.z. van de bladeren van de theestruik, bevat theïne. Theïne is een zgn. alkaloïde, dezelfde stof als cafeïne in bv. koffie. Deze stof heeft een licht opwekkend effect en vermindert vermoeidheid. Vandaar dat een kopje thee bij het ontbijt of in de namiddag zo lekker is! Het theïnegehalte verschilt per theesoort en wordt beïnvloed door tal van factoren, zoals bv. de soort theeblaadjes, de omstandigheden tijdens de groei en de manier waarop de blaadjes na het plukken worden verwerkt. Wel is het zo dat, ongeacht de theesoort, een kopje thee minder theïne bevat dan een kopje koffie.

Waarom losse thee?

Veel theeliefhebbers geven de voorkeur aan losse thee (i.p.v theezakjes): hiervoor worden meestal theeblaadjes van de beste kwaliteit gebruikt. Als de losse theeblaadjes voldoende ruimte hebben om zich in het hete water te ontvouwen, geven zij optimaal hun smaak en geur af. Bovendien kan je losse thee helemaal naar eigen smaak doseren.

Thee van Dille & Kamille: een interview met onze theespecialist

Al sinds de allereerste winkel in 1974 kan je bij Dille & Kamille terecht voor heel veel verschillende soorten thee. Meer weten over het thee-assortiment van Dille & Kamille en waarom wij zo trots zijn op onze thee? Lees het interview met onze thee-specialist >