Plant een boom (of struik); zo doe je dat!
In de winter is de natuur in rust. Bomen en planten storten zich op hun wortels, tot de temperatuur stijgt en de natuur haar kleur voorzichtig tevoorschijn laat komen. Een feestelijk moment voor de tuinliefhebber, maar toch eigenlijk voor iedereen! Wil je het ontluikende groen van dichtbij aanschouwen? Plant dan tussen januari en maart een (extra) boom in je tuin of voeg wat struiken toe voor meer structuur in je borders. Nu nog kaal, straks groener dan groen! Lees hier hoe je dit aanpakt en welke bomen en struiken absoluut de moeite waard zijn.
Dit artikel is geschreven door tuinontwerper Judith van Studio MAY & JUNE voor Dille & Kamille.
Heb jij een excuus om géén boom in je tuin te zetten? Bijvoorbeeld dat een boom zonlicht wegneemt? Er ruzie ontstaat met je buren? Het veel onderhoud vraagt? Of je tuin te klein is? Veeg alle redenen maar van tafel, want een boom is juist wél een goed idee. Zelfs als je een postzegeltuintje hebt in de stad. Weet je waarom? Bomen worden niet voor niets de longen van de aarde genoemd. Een boom - of grote struik - zorgt voor een gezondere leefomgeving en brengt de natuur dichtbij huis. Daar wordt een mens gelukkiger van. Ook dieren zijn gek op bomen. Vogels maken er een nest en eten van de eventuele vruchten. Het gevallen blad is een schuilplaats voor de egel, muis en insecten. Kies je voor een inheemse boom of struik? Dan voeg je ook nog eens ecologische waarde toe aan je tuin, als waard- of drachtboom voor bijen en vlinders.
Een boom of struik kiezen
Hoe selecteer je een boom of struik die precies past bij jouw tuin? Vooral als je een kleine(re) tuin hebt, raad ik aan om een soort te kiezen waar het hele jaar iets aan te beleven valt. Bloesem in de lente, fris blad in de zomer en verkleuring in de herfst. Let bij het kiezen van een boom ook op de stam. Een meerstammige boom oogt uitdagender en spannender dan een enkele stam. Ga je voor meer structuur in je border, dan is een struik een goed alternatief. En wist je dat een struik ook kan uitgroeien tot boom? Sommige struiken worden wel 7 meter hoog. Dus hoewel het een struik is, lijkt ‘ie qua omvang meer op een boom.
Favorieten op een rij
Als tuinontwerper heb ik eindeloos veel onderzoek gedaan naar de mooiste beplanting, waaronder bomen en struiken. Ik kan wel zeggen dat ik inmiddels een favorietenlijstje heb, en zo nu en dan ontdek ik nieuwe soorten die me verrassen door de vorm of (ver)kleuring. Dit zijn een paar van mijn topfavorieten.
5 favoriete bomen
- Prunus padus (gewone vogelkers, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: humusrijk, liefst niet te droog
Formaat: 3-6 meter
Ecologische waarde: voedselboom voor insecten en vogels
- Cornus kousa (Japanse kornoelje)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: humusrijke grond, goed vochthoudend (absoluut niet te droog, dus liever halfschaduw)
Formaat: 5-7 meter hoog, maar kan goed klein gehouden worden
Ecologische waarde: waardboom voor vlinders, voedselboom voor vogels
- Hamamelis X intermedia (toverhazelaar)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: vochtige (maar ook weer niet té) en lichtzure grond
Formaat: 3-5 meter, fijn voor een wat kleinere tuin
Ecologische waarde: voedselboom voor bijen en vlinders
- Amelanchier laevis (Drents krentenboompje, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: luchtige grond
Formaat: 3-8 meter, maar groeit traag
Ecologische waarde: voedselboom voor vogels
- Malus sylvestris (wilde appel, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: voedzame, goed doorlatende grond
Fornaat: 7-9 meter
Ecologische waarde: grachtboom voor bijen, waardoor voor vlinders, voedselboom voor vogels
5 favoriete struiken
- Sambucus nigra (gewone vlier, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: geen speciale eisen
Formaat: 1-7 meter
Ecologische waarde: nectarbron voor bijen en vlinders
- Clematis vitalba (wilde bosrank, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: licht vochtige grond
Formaat: klimplant tot wel 4 meter hoog
Ecologische waarde: nectarbron voor insecten
- Rubus idaeus 'Malling Jewel’ (zomerframboos)
Standplaats: zon
Grondsoort: voedselrijk
Formaat: 1-1,5 meter
Ecologische waarde: voedselbron voor bijen en vlinders, vruchten worden ook door vogels gegeten
- Viburnum opulus (Gelderse roos, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: geen speciale eisen
Formaat: 1-3 meter
Ecologische waarde: nectarbron, bessen worden door vogels gegeten
- Rosa canina (Hondsroos, inheems)
Standplaats: zon, halfschaduw
Grondsoort: licht vochtige grond
Formaat: 1-3 meter
Ecologische waarde: voedselbron voor bijen en vlinders, vruchten worden ook door vogels gegeten
Zelf planten
Een boom of struik planten als het vriest, als er sneeuw ligt of als de bodem erg nat is - it’s a no go. De grond is te hard om überhaupt een gat te graven of zo nat dat de kans op rot aan de wortel eerder een garantie is dan een mogelijkheid. Bij een temperatuur boven nul kun je prima een boom of struik planten. Doe het sowieso voordat de knoppen beginnen uit te lopen. Houd de weersverwachting in de gaten, zodat je zeker weet dat het ook de dagen na het planten niet vriest.
Graaf een gat dat minstens anderhalf keer groter is dan de kluit. Zorg dat de aarde in het gat los is en gooi een paar flinke scheppen compost op de bodem van de kuil om de wortels na plaatsing wat extra voeding te geven. Zet de boom in het gat en zorg dat de beplanting niet te hoog of te laag in het gat staat. Het begin van de stam moet eigenlijk net onder een laag aarde verdwijnen. Geef de jonge boom extra stevigheid door er een boompaal naast te plaatsen. Zo voorkom je dat de wortels bewegen in de grond en kan de boom op een gezonde manier wortelen.
Video: 'Zo plant je een boom'
Benieuwd hoe een volwassen boom in de tuin moet worden aangeplant? In deze video laat ik het je stap voor stap zien. Want dat vraagt toch echt wat meer dan een gat graven!
Veel succes!
Alle foto’s komen uit het portfolio van Studio MAY & JUNE, Boomkwekerij v.d. Berk, de Bomenspecialist, Paramount Garden Centre en Unsplash.